کلید محافظ جان چیست؟
کلید محافظ جان یکی از انواع کلید های حفاظتی برقی می باشد که برای حفاظت اشخاص و تجهیزات، در یک سیستم برقی مورد استفاده قرار می گیرد. کلید محافظ جان، که در چند تیپ مختلف ارائه می شود (در ادامه مطلب به انواع آن اشاره خواهد شد)، یکی از ایمن ترین کلیدهای حفاظت برای تشخیص و قطع جریان نشتی برق و همچنین جلوگیری از ایجاد شوک ناشی از تماس غیر مستقیم با برق می باشد.
نحوه عملکرد این کلید به این صورت است که از مقایسه اختلاف بین جریان رفت و جریان برگشت در صورت وجود اختلاف بین جریان رفت و جریان برگشت مدار را قطع می کند. به زبان ساده تر، این کلید جریان ورودی به دستگاه و جریان خروجی از آن را اندازه گیری می کند. در حالت عادی مقدار جریان رفت با جریان برگشت برابر است. ولی اگر اختلافی وجود داشته باشد، این اختلاف جریان می تواند به دلیل وجود اتصال بین هر یک از سیم های فاز یا قسمت های الکتریکی مدار با بدنه باشد که به اصطلاح نشتی جریان گفته می شود. در صورت وجود نشتی جریان، کلید محافظ جان این نشتی جریان را تشخیص و مدار را قطع می کند. این مقدار جریان های نشتی کوچک توسط کلید مینیاتوری شناسایی نمی شوند و در ساختمان سبب آتش سوزی شده و یا برای کاربر ایجاد برق گرفتگی می کنند. کلیدهای محافظ جان در صورت وقوع جریان نشتی در کسری از ثانیه و به سرعت عمل کرده و مدار را قطع می کنند.
عملکرد کلید محافظ جان پارس فانال
طبق بند 1-6-2-5-13 از مبحث 13 کتاب نظام مهندسی ساختمان، از انواع کلیدها یا وسایل حفاظتی جریان باقیمانده می توان برای قطع مدار تغذیه در صورت تماس یکی از هادی های برق دار مدار با یکی از موارد زیر استفاده نمود:
بدنه های هادی لوازم و تجهیزات برقی
هادی های بیگانه که در تماس با زمین می باشند.
هرگونه نشت جریان از مدار به زمین
این بدان معنا است که هرگاه یکی از موارد فوق اتفاق بیفتد، محافظ جان عمل کرده و مدار را قطع می کند. به عنوان مثال: در صورت اتصال بخشی از بدن انسان با تابلو برق، به دلیل اتصال بدن با زمین سبب می شود نشتی جریان از بدن انسان عبور کرده و کلید محافظ جان به سرعت عمل می نماید. کلیدهای محافظ جان در واحدهای ساختمانی و تجاری و اکثر تابلوهای برق به منظور حفاظت در برابر برق گرفتگی و خطرات ناشی از نشتی جریان مانند خطر آتش سوزی، به کار برده می شوند.
بر روی این کلیدها یک عدد دکمه تست کلید وجود دارد که در صورت سالم بودن کلید، هنگامی که ولتاژ ورودی برقرار باشد و کلید محافظ جان در حالت وصل قرار داشته باشد، با فشار دادن دکمه تست کلید قطع می گردد و می توان از سالم بودن کلید اطمینان حاصل کرد.
کلیدهای محافظ جان با رنج حساسیت های از 10 تا 500 میلی آمپر ساخته می شوند اما به صورت متداول با حساسیت های 30 میلی آمپر و 300 میلی آمپر مورد استفاده قرار می گیرند.